Ngày 31/12, Bộ Tài chính đã công bố 10 sự kiện nổi bật của ngành năm 2019. 
 
1. Xây dựng và hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật tài chính, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 
 
Trong năm 2019, Bộ Tài chính đã hoàn thành việc xây dựng các dự án luật, nghị quyết quan trọng để Chính phủ trình Quốc hội thông qua như: Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật Chứng khoán (sửa đổi); Nghị quyết của Quốc hội về khoanh tiền nợ thuế, xóa tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đối với người nộp thuế không còn khả năng nộp NSNN. Ngoài ra, đã phối hợp với Bộ Công thương trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ.
 
Cũng trong năm 2019, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhiều quyết định, nghị định quan trọng; đồng thời, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật tài chính góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, kịp thời tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh cải cách hành chính, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.
 
2. Thu NSNN vượt dự toán mức cao nhất trong 5 năm, góp phần tăng tích lũy cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
 
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, toàn ngành tài chính đã đoàn kết, thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp và đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2019. Tính đến ngày 31/12/2019, thu NSNN ước đạt 1.539,4 nghìn tỷ đồng, vượt 9,1% so với dự toán (thu ngân sách trung ương và địa phương đều vượt dự toán), nhờ đó đảm bảo nguồn lực để phát triển kinh tế, an sinh xã hội, quốc phòng an ninh và có thêm nguồn để xử lý các nhu cầu quan trọng, cấp thiết phát sinh. Công tác quản lý, điều hành chi NSNN bảo đảm chặt chẽ, tiết kiệm. Bội chi NSNN được giữ trong phạm vi Quốc hội quyết định. Đến cuối năm 2019, nợ công chiếm khoảng 55% GDP, tiếp tục xu hướng giảm mạnh từ mức 63,7% GDP năm 2016. Đồng thời, nợ Chính phủ cuối năm 2019 còn khoảng 48% GDP, giảm so với mức 52,7% GDP của năm 2016. Những kết quả tích cực này góp phần quan trọng trong đảm bảo bền vững tài khóa, an toàn nợ công.
 
3. Thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.
 
Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban chấp hành trung ương khóa XII, trong năm 2019, Bộ Tài chính đẩy mạnh sắp xếp, tổ chức bộ máy các đơn vị, kết quả đã thực hiện giảm 2.172 đầu mối đơn vị hành chính. Trong đó, Tổng cục Thuế tiến hành 3 đợt sắp xếp, hợp nhất chi cục thuế để thành lập chi cục thuế khu vực tại 61 cục thuế. Tổng số giảm được 1.968 đầu mối. Trong đó, giảm 193 chi cục thuế, giảm 1.712 đội thuế thuộc chi cục thuế, đồng thời, thực hiện cắt giảm 63 phòng tại cục thuế tỉnh, TP. Kho bạc Nhà nước cắt giảm 128 phòng thuộc cấp tỉnh, 15 KBNN cấp huyện và xóa bỏ 48 đơn vị cấp tổ, đội Hà Nội và TP HCM. Tổng cục Hải quan tổ chức, sắp xếp giảm 12 chi cục thuộc cục hải quan tỉnh, liên tỉnh, TP. Cơ quan Bộ Tài chính giảm 1 đơn vị cấp phòng. Kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy năm 2019 đã góp phần giảm tổng số 2.719 đầu mối hành chính trong 2 năm.
 
4. Bộ Tài chính tiếp tục giữ vững vị trí tốp đầu về cải cách hành chính và tiên phong trong triển khai chính phủ điện tử
 
Theo kết quả đánh giá, xác định chỉ số cải cách hành chính (Par Index) năm 2018 do Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ công bố tháng 5/2019, Bộ Tài chính tiếp tục nằm trong top đầu khối 18 bộ, ngành có kết quả cải cách hành chính mạnh mẽ. Với kết quả này, Bộ Tài chính đã nâng bậc xếp hạng, từ vị trí thứ ba lên vị trí thứ hai. Trong năm 2019, Bộ Tài chính cũng đã đẩy mạnh rà soát, cắt giảm, đơn giản hoá hàng trăm thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý, tạo nhiều thuận lợi cho người dân, DN.
 
Theo Báo cáo Vietnam ICT Index năm 2019 công bố ngày 23/8/2019, Bộ Tài chính tiếp tục đứng đầu bảng xếp hạng chung của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có dịch vụ công. Đặc biệt, đây là năm thứ 7 liên tiếp Bộ Tài chính đứng ở vị trí nhất bảng, kể từ năm 2013. Năm 2019, các dịch vụ công trực tuyến của ngành tài chính đã được người dân, tổ chức và DN tiếp nhận và sử dụng rất hiệu quả. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của Bộ Tài chính giúp đơn giản hoá thủ tục, cắt giảm chi phí và thời gian cho người dân, DN, đồng thời đáp ứng nhu cầu quản lý nhà nước.
 
5. Công tác quản lý giá cả, bình ổn thị trường được chủ động triển khai hiệu quả, góp phần kiểm soát lạm phát năm 2019 dưới chỉ tiêu Quốc hội và Chính phủ đặt ra.
 
Công tác tổ chức triển khai các biện pháp quản lý, điều hành giá đã được ngành tài chính thực hiện toàn diện trên tất cả mọi mặt, qua đó đã kiểm soát lạm phát năm 2019 ở mức thấp hơn so với chỉ tiêu do Quốc hội và Chính phủ đề ra. CPI bình quân cả năm 2019 chỉ tăng 2,79% so với năm 2018, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng.
 
6. Chỉ số nộp thuế của Việt Nam tăng 22 bậc
 
Theo Báo cáo môi trường kinh doanh - Doing business 2020 (DB 2020) toàn cầu do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố ngày 24/10/2019, chỉ số nộp thuế (Paying Taxes) của Việt Nam tăng ấn tượng lên 22 bậc, từ vị trí thứ 131 lên xếp thứ 109 trong tổng số 190 quốc gia được đánh giá. Phần lớn các chỉ số để đánh giá đều có sự cải thiện  so với năm trước đó và được ghi nhận nhờ những nỗ lực của Việt Nam. Cụ thể, thời gian nộp thuế giảm 114 giờ (từ 498 xuống 384 giờ); trong đó, 94 giờ giảm là do cải cách, đơn giản hóa tại các thủ tục về khai thuế giá trị gia tăng và 20 giờ giảm là do những cải cách, đơn giản hóa các thủ tục về nộp và quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp. Số lần nộp thuế giảm từ 10 lần năm 2019 xuống còn 6 lần năm 2020. Với kết quả đánh giá của WB, cải cách thủ tục hành chính của ngành thuế năm nay đã vượt mục tiêu của Nghị quyết số 2 của Chính phủ.
 
Cùng với đánh giá tích cực từ WB, kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong năm 2019 cũng cho thấy, có 78% DN hài lòng với cải cách thủ tục hành chính mà Tổng cục Thuế đã triển khai thời gian qua. Kết quả này tăng 3 điểm, tương đương tăng 3% so với khảo sát năm 2016. Điều này cho thấy, với những cải cách mà ngành Thuế đang triển khai thời gian qua đã đi đúng hướng, được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận và đánh giá cao.
 
Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đã triển khai chương trình nộp thuế điện tử DN nhờ thu. DN hoàn toàn chủ động không mất thời gian và chi phí để thanh toán thuế.
 
7. Thị trường trái phiếu phát triển mạnh nhất từ trước đến nay, cùng với thị trường chứng khoán trở thành kênh huy động vốn hiệu quả của nền kinh tế.
 
Năm 2019, 100% khối lượng trái phiếu chính phủ phát hành có kỳ hạn từ 5 năm trở lên, trong đó 94% khối lượng phát hành có kỳ hạn 10 năm trở lên. Kỳ hạn phát hành bình quân đạt mức kỷ lục 13,44 năm, tăng 0,75 năm so với cuối năm 2018 (12,69 năm) và tăng 8,6 năm so với năm 2014 (4,84 năm); Ttrong khi đó lãi suất phát hành bình quân có xu hướng giảm (4,51%/năm), giảm từ 1,25%/năm-1,82%/năm đối với mỗi loại kỳ hạn so với thời điểm đầu năm 2019. Kết quả là danh mục nợ TPCP ngày càng tăng tính bền vững theo đúng chủ trương của Đảng, Chính phủ về tái cơ cấu NSNN và nợ công.
 
Cùng với đó, thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và là điểm đến hấp dẫn đối với dòng vốn đầu tư nước ngoài. Chỉ số VNIndex đạt 965,03 điểm, tăng 8,1% so với cuối năm 2018, mức vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 4.390 nghìn tỷ đồng, tăng 11,5% so với cuối năm 2018, tương đương 79,3% GDP. Năm 2019, Luật Chứng khoán được Quốc hội thông qua là mốc son quan trọng, cùng với sự ra đời của các sản phẩm mới và Chính phủ phê duyệt các đề án trong lĩnh vực này đã tạo nền tảng để thị trường phát triển ổn định, bền vững và hiệu quả, là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế.
 
8. Cơ quan hải quan thực hiện thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu vượt mức 500 tỷ USD; Tổ chức thành công Hội nghị ASEM lần thứ 13 tại Việt Nam; Nỗ lực trong công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu ma túy
 
Tổng cục Hải quan ghi nhận tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam vượt mức 500 tỷ USD vào ngày 20/12/2019.
Trong khuôn khổ hợp tác Hải quan ASEM năm 2019, Tổng cục Hải quan đã đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEM lần thứ 13. Thông qua hội nghị, Hải quan Việt Nam đã khẳng định vai trò chủ động và tham gia tích cực trong hợp tác hội nhập quốc tế, nhất là trong việc kết nối hai châu lục Á, Âu để điều phối xử lý các thách thức chung với mục tiêu xây dựng cơ quan hải quan hiện đại và chuyên nghiệp.
 
Năm 2019, Bộ Tài chính đã chủ động triển khai quyết liệt nhiều giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy của lực lượng hải quan.
 
9. Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý thực hiện mô hình “Tài khoản kho bạc duy nhất” nhằm quản lý ngân quỹ nhà nước an toàn, hiệu quả và góp phần thực hiện chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ.
 
Thông qua việc tham gia hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và kết nối thanh toán song phương điện tử với các hệ thống ngân hàng thương mại, tài khoản thanh toán tập trung của Kho bạc Nhà nước đã được hình thành và từng bước hoàn thiện theo thông lệ chung. Nhằm đáp ứng yêu cầu thanh toán với khối lượng ngày càng tăng và tạo thuận lợi hơn cho người nộp NSNN, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 58/2019/TT-BTC quy định về quản lý và sử dụng tài khoản của kho bạc nhà nước mở tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng thương mại trong đó, bổ sung quy định kết chuyển toàn bộ số dư cuối ngày từ địa phương về trung ương và gửi tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Đây là một bước tiến mới, đưa công tác quản lý và sử dụng tài khoản của KBNN tại ngân hàng nói riêng và công tác quản lý ngân quỹ nói chung tiến sát với các thông lệ tiên tiến trên thế giới, phù hợp với định hướng cải cách quản lý ngân quỹ theo Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020.
 
10. Bộ Tài chính điều hành quyết liệt và xuất cấp kịp thời hỗ trợ các địa phương và nhân dân, hỗ trợ học sinh tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
 
Thực hiện chính sách tài chính đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, tương thân, tương ái, không để ai lùi lại phía sau, trong năm 2019, Bộ Tài chính đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ xuất cấp gạo không thu tiền từ nguồn dự trữ quốc gia để hỗ trợ cho các địa phương trong dịp Tết Nguyên đán, giáp hạt, bị ảnh hưởng do thiên tai, lũ lụt; hỗ trợ học sinh tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn… Đến nay, tổng trị giá hàng dự trữ quốc gia đã xuất cấp khoảng 1.519 tỷ đồng, trong đó, số lượng hàng dự trữ quốc gia đã xuất cấp luôn đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng và phân bổ đúng đối tượng.

Nguồn: TCT Online