Ngày 3/4/2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính có công văn số 3915/BTC-CST báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho bổ sung vào dự thảo Nghị định một số đối tượng được gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất với tổng số tiền lên đến 180 ngàn tỷ đồng. Tạp chí Thuế xin giới thiệu bài viết của ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng quản lý thuế Doanh nghiệp lớn, Tổng cục thuế về một số điểm mới nhất của dự thảo nghị định.
Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký Tờ trình số 47/TTr-BTC ngày 26/3/2020 về dự thảo Nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh theo quy trình, thủ tục rút gọn. Theo đó, gói giải pháp trợ giúp doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn bởi dịch Covid-19 với trị giá trên 80 ngàn tỷ đồng được đề xuất, thay vì dự kiến ban đầu khoảng 30 ngàn tỷ.
Tiếp thu ý kiến của các thành viên Chính phủ, ngày 3/4/2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính có công văn số 3915/BTC-CST báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho bổ sung vào dự thảo Nghị định một số đối tượng được gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất với tổng số tiền lên đến 180 ngàn tỷ đồng.
Với dự thảo mới, gói ưu đãi sẽ được áp dụng trên diện rất rộng, bao gồm tất cả DN nhỏ và siêu nhỏ, đại bộ phận DN vừa và kể cả các DN lớn, DN rất lớn có hoạt động sản xuất kinh doanh thuộc các ngành nghề, lĩnh vực chịu tác động của dịch Covid-19 hoặc có tham gia vào chương trình hỗ trợ khách hàng đối tác gặp khó khăn do dịch bệnh.
Một số nội dung đáng chú ý mà người nộp thuế cần lưu ý là:
1- Về đối tượng được áp dụng gia hạn
Có thể nói hầu hết các ngành sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế đều bị ảnh hưởng, tác động tiêu cực bởi dịch Covid-19 và đều được áp dụng cơ chế gia hạn thuế và tiền thuê đất.
So với dự thảo Nghị định trình Chính phủ ngày 26/3/2020, dự thảo Nghị định mới sau khi đã tiếp thu, chỉnh lý có bổ sung thêm các đối tượng được gia hạn thuộc các ngành, lĩnh vực như: (i) Một số ngành sản xuất: Da và các sản phẩm có liên quan; chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre, nứa; sản xuất sản phẩm từ rơm, rạ và vật liệu tết bện; sản xuất giấy và sản phẩm từ giấy; sản xuất sản phẩm từ plastic; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác; sản xuất kim loại; gia công cơ khí; xử lý và tráng phủ kim loại; sản xuất xe ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống; sản xuất giường, tủ, bàn, ghế; xây dựng; sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển; sản phẩm cơ khí trọng điểm; (ii) Một số hoạt động kinh doanh gồm: Hoạt động kinh doanh bất động sản; hoạt động dịch vụ lao động và việc làm; hoạt động của thư viện, lưu trữ, bảo tàng và các hoạt động văn hóa khác; hoạt động vui chơi giải trí; và (iii) Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện các giải pháp hỗ trợ khách hàng là doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19 theo danh sách do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố.
2- Các loại thuế và tiền thuê đất được gia hạn nộp
Để bảo đảm chính sách hỗ trợ của Chính phủ được áp dụng rộng rãi đến cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình cá nhân kinh doanh chịu tác động nặng nề của dịch Covid-19, việc gia hạn nộp thuế sẽ được áp dụng đối với những loại thuế liên quan trực tiếp đến các cơ sở sản xuất kinh doanh, gồm thuế GTGT và TNDN (đối với hộ, cá nhân kinh doanh là thuế GTGT và thuế thu nhập cá nhân) tiền thuê đất trong trường hợp thuê đất của Nhà nước.
- Gia hạn thuế GTGT trong thời hạn 5 tháng: Theo thẩm quyền của Chính phủ, việc gia hạn sẽ áp dụng đối với số thuế GTGT phát sinh phải nộp tại khâu nội địa của các kỳ thuế tháng 3, tháng 4, tháng 5, tháng 6 năm 2020. Ví dụ số thuế phải nộp của tháng 3 thay vì nộp trước ngày 20/4 thì đến 20/9 mới nộp, số thuế phải nộp tháng 6/2020 đến 20/12 mới phải nộp. Đối với trường hợp khai thuế theo quý thì số thuế phải nộp của quý I/2020 thay vì nộp trước ngày 30/4 nay chuyển sang 30/9; số thuế phải nộp quý II/2020 được gia hạn nộp chậm nhất đến 30/12/2020.
- Về gia hạn nộp thuế TNDN: So với dự thảo lần đầu (chỉ gia hạn 5 tháng đối với số thuế TNDN phát sinh tạm nộp của quý I, quý II năm 2020), nay dự thảo Nghị định mới sẽ mở rộng gia hạn đối với số thuế còn phải nộp theo quyết toán của năm 2019 và với thời gian gia hạn là 5 tháng. Đây là số thuế còn lại phải nộp được xác định bằng: Tổng số thuế TNDN phát sinh năm 2019 theo Tờ khai quyết toán thuế, trừ đi (-) Số thuế đã tạm nộp 4 quý của năm 2019.
Đối với những doanh nghiệp, tổ chức đã thực hiện nộp vào NSNN số thuế theo quyết toán thuế 2019 (như xác định trên đây) thì DN sẽ được bù trừ với số thuế phải nộp của các loại thuế khác. Ví dụ, theo quyết toán năm 2019, số thuế TNDN phải nộp là 120 tỷ đồng, số thuế đã tạm nộp 4 quý năm 2019 là 100 tỷ đồng, số thuế còn phải nộp theo quyết toán là 20 tỷ đồng; thay vì DN phải nộp trước ngày 01/4/2020 thì nay được gia hạn đến trước ngày 01/9/2020. Nếu như DN đã nộp số tiền 20 tỷ thuế TNDN này trước ngày Nghị định có hiệu lực thì DN được tạm giữ lại số tiền tương ứng 20 tỷ đồng từ các loại thuế khác phát sinh trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 9/2020.
- Đối với hộ gia đình, cá nhân kinh doanh: Đây là những đối tượng được nộp thuế GTGT và thuế TNCN theo phương thức ổn định tỷ lệ % thuế trên doanh thu khoán hàng tháng, được xác định theo kết quả duyệt của Hội đồng tư vấn thuế xã, phường. Thời gian gia hạn nộp thuế 5 tháng đối với thuế GTGT, thuế thu nhập cá nhân phải nộp các tháng của năm 2020 cũng được áp dụng như trên. Số tiền thuế được gia hạn này, Hộ gia đình, cá nhân sẽ thực hiện nộp vào NSNN trước ngày 15/12/2020.
- Đối với gia hạn nộp tiền thuê đất: Theo quy định thì trường hợp thuê đất của Nhà nước thì tiền thuê đất mỗi năm sẽ được nộp làm 2 kỳ, trong đó kỳ I chậm nhất không quá ngày 31/5. Do vậy, việc gia hạn 5 tháng sẽ áp dụng đối với tiền thuê đất của kỳ đầu năm, DN sẽ nộp vào NSNN tiền này chậm nhất vào ngày 31/10/2020.
3- Về trình tự, thủ tục, thẩm quyền xử lý việc gia hạn nộp thuế
Theo quy định của Luật Quản lý thuế thì việc gia hạn được thực hiện rất đơn giản và thuận tiện. Theo đó, người nộp thuế thuộc đối tượng được gia hạn chỉ cần gửi đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp Giấy đề nghị gia hạn (theo mẫu quy định tại Nghị định của Chính phủ). DN được chủ động gửi Giấy đề nghị qua mạng Internert cùng với thời điểm nộp Tờ khai thuế hoặc lựa chọn gửi qua bưu điện trong thời gian chậm nhất là ngày 30/7/2020.
Cơ quan thuế quản lý trực tiếp sẽ căn cứ vào Giấy đề nghị, đối chiếu hồ sơ thuế và ngành nghề, lĩnh vực sản xuất kinh doanh thực tế của DN để có thông báo bằng văn bản cho DN được biết. Đối với các hộ, cá nhân kinh doanh thì việc gia hạn nộp thuế sẽ được các chi cục thuế công bố và thông báo hoặc niêm yết công khai theo quy định. Trong thời gian được gia hạn nộp thuế, người nộp thuế thuộc đối tượng được gia hạn sẽ chưa phải nộp ngay tiền thuế (được chậm nộp thuế) và không bị tính tiền chậm nộp thuế.
4- Tác động của gói giải pháp
Việc gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất với tổng trị giá khoảng 180 ngàn tỷ đồng được xem là giải pháp hỗ trợ thiết thực nhất, giúp cho DN có nguồn vốn tạm thời và tương đối khá để trang trải các chi phí phát sinh như chi phí nhân công, chi phí vật tư y tế, vệ sinh và môi trường, chi phí tổ chức lại sản xuất, chi phí quản lý, bù đắp tạm thời thiệt hại về các đơn hàng, … Trên cơ sở đó các DN có thể cân đối, tính toán, sắp xếp các nguồn tài chính để có thể duy trì sản xuất ở mức phù hợp, duy trì sự tồn tại và chuẩn bị sẵn sàng cho việc trỗi dậy và phát triển mạnh mẽ sau khi dịch bệnh đi qua.
Trong điều kiện NSNN còn hạn hẹp và hết sức khó khăn khi phải chi tiêu thêm nhiều khoản đột xuất đối phó với dịch bệnh, việc Chính phủ đưa ra gói giải pháp nêu trên thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao trong cam kết đồng hành, chia sẻ, hỗ trợ DN và người dân vượt qua khó khăn.
Giải pháp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ còn có ý nghĩa khích lệ, động viên DN phát huy nội lực, cố gắng nhanh chóng ổn định sản xuất, sẵn sàng tiếp tục phát triển.
Điều quan trọng hơn cả, đó là gói giải pháp thuế có tác động củng cố thêm niềm tin của cộng đồng DN, doanh nhân và các tầng lớp nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Chính phủ. Qua đó, sẽ góp phần khơi dậy tinh thần đoàn kết toàn dân tộc, để DN, doanh nhân cố gắng nỗ lực vượt khó, cùng với Chính phủ sớm chặn đứng, dập tắt dịch bệnh, duy trì sản xuất kinh doanh đồng thời hoàn thành được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra./.
Gia hạn thuế và tiền thuê đất-Chính phủ đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân vượt qua khó khăn